Ο Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής (1493 – 6 Σεπτεμβρίου 1566), ήταν ο δέκατος Σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, από το 1520 ως το 1566. Από τους Τούρκους αναφέρεται ως Σουλεϊμάν Α΄ ο «Κανουνί» (Νομοθέτης).
Κατά την βασιλεία του η Οθωμανική αυτοκρατορία έφτασε στη μέγιστη
γεωγραφική της επέκταση και στο απόγειο της δύναμής της. Υπήρξε ο
επιφανέστερος των σουλτάνων.
Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα στις 6 Νοεμβρίου 1494. Σε ηλικία 7 ετών σπούδαζε στην Κωνσταντινούπολη μαθηματικά, ιστορία, λογοτεχνία, θεολογία και στρατιωτικές τεχνικές. Σε ηλικία 15 ετών ξεκίνησε την καριέρα του ως διοικητής οθωμανικών επαρχιών. Διαδέχτηκε τον πατέρα του, Σελίμ Α΄, το 1520 και αναδείχτηκε άριστος στρατηγός, νομοθέτης, κυβερνήτης εξαίρετος και προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών. Υπήρξε ο πρώτος και τελευταίος σουλτάνος που ανέβασε στο θρόνο μια χριστιανή δούλη, την πανέμορφη Ρωξελάνη, η οποία πήρε το όνομα Χουρέμ. Μαζί της έκανε πέντε παιδιά: τον Μωάμεθ, τον Σελίμ, τον Βαγαζίτ, τον Τζιχανγκίρ και την Μιχριμάχ.
Ανέλαβε μια σειρά επιτυχημένων εκστρατειών, ξεκινώντας με την κατάληψη του Βελιγραδίου το 1521. Το 1522 κατέλαβε τη Ρόδο και επέτρεψε στους Ιωαννίτες ιππότες να εγκαταλείψουν το νησί και να εγκατασταθούν στη Μάλτα, την οποία απέτυχε να καταλάβει μετά από μακρά πολιορκία (18 Μαΐου-8 Σεπτεμβρίου 1565). Από το 1521 μέχρι το 1556 τα στρατεύματά του κατέλαβαν την Ουγγαρία, την Τρανσυλβανία, τη Σλοβενία, τη Μολδαβία στην Ευρώπη, το Κουρδιστάν, τη Μεσοποταμία, τη Γεωργία στην Ασία, την Τριπολίτιδα, την Τύνιδα και το Αλγέρι στην Αφρική, ενώ ο στόλος του κυριαρχούσε με επικεφαλής τον αρχιπειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο.
Στις 29 Αυγούστου 1526 νίκησε το Λουδοβίκο Β΄ της Ουγγαρίας στη μάχη του Μοχάτς, κατέλαβε μέρος της Ουγγαρίας και αναγνώρισε ως βασιλιά της τον υποτελή του Ιωάννη Ζαπόλσκι της Τρανσυλβανίας. Καθώς ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολος Ε΄ και ο αδερφός του, αρχιδούκας της Αυστρίας Φερδινάνδος ανακατέλαβαν την Ουγγαρία, ο Σουλεϊμάν εισέβαλε δύο φορές στην Αυστρία, το 1529 και το 1532 και προσπάθησε ανεπιτυχώς να καταλάβει τη Βιέννη, πολιορκώντας την το 1529. Η αποτυχημένη αυτή απόπειρα θεωρείται ότι σηματοδοτεί το τέλος των επεκτατικών πολέμων των Οθωμανών προς τη Δυτική Ευρώπη.
Επί των ημερών του συνάφθηκαν οι πρώτες διπλωματικές σχέσεις με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Προς τους χριστιανούς υπήρξε σχετικά ανεκτικός, τους παραχώρησε πολλά προνόμια και χρησιμοποίησε Έλληνες σε δημόσιες θέσεις. Διακρίθηκε για τη συνετή διοίκησή του, υπήρξε προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, ενώ υπήρξε μεγάλος νομοθέτης και ποιητής του Ισλάμ.
Πέθανε το 1566 από αποπληξία, κατά την έναρξη νέας εκστρατείας κατά της Ουγγαρίας. Τάφηκε σε οκταγωνικό μαυσωλείο, στο Σουλεϊμανιέ Τζαμί (στο νοτιοανατολικό περίβολο).
Γεννήθηκε στην Τραπεζούντα στις 6 Νοεμβρίου 1494. Σε ηλικία 7 ετών σπούδαζε στην Κωνσταντινούπολη μαθηματικά, ιστορία, λογοτεχνία, θεολογία και στρατιωτικές τεχνικές. Σε ηλικία 15 ετών ξεκίνησε την καριέρα του ως διοικητής οθωμανικών επαρχιών. Διαδέχτηκε τον πατέρα του, Σελίμ Α΄, το 1520 και αναδείχτηκε άριστος στρατηγός, νομοθέτης, κυβερνήτης εξαίρετος και προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών. Υπήρξε ο πρώτος και τελευταίος σουλτάνος που ανέβασε στο θρόνο μια χριστιανή δούλη, την πανέμορφη Ρωξελάνη, η οποία πήρε το όνομα Χουρέμ. Μαζί της έκανε πέντε παιδιά: τον Μωάμεθ, τον Σελίμ, τον Βαγαζίτ, τον Τζιχανγκίρ και την Μιχριμάχ.
Ανέλαβε μια σειρά επιτυχημένων εκστρατειών, ξεκινώντας με την κατάληψη του Βελιγραδίου το 1521. Το 1522 κατέλαβε τη Ρόδο και επέτρεψε στους Ιωαννίτες ιππότες να εγκαταλείψουν το νησί και να εγκατασταθούν στη Μάλτα, την οποία απέτυχε να καταλάβει μετά από μακρά πολιορκία (18 Μαΐου-8 Σεπτεμβρίου 1565). Από το 1521 μέχρι το 1556 τα στρατεύματά του κατέλαβαν την Ουγγαρία, την Τρανσυλβανία, τη Σλοβενία, τη Μολδαβία στην Ευρώπη, το Κουρδιστάν, τη Μεσοποταμία, τη Γεωργία στην Ασία, την Τριπολίτιδα, την Τύνιδα και το Αλγέρι στην Αφρική, ενώ ο στόλος του κυριαρχούσε με επικεφαλής τον αρχιπειρατή Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσσα στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο.
Στις 29 Αυγούστου 1526 νίκησε το Λουδοβίκο Β΄ της Ουγγαρίας στη μάχη του Μοχάτς, κατέλαβε μέρος της Ουγγαρίας και αναγνώρισε ως βασιλιά της τον υποτελή του Ιωάννη Ζαπόλσκι της Τρανσυλβανίας. Καθώς ο Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Κάρολος Ε΄ και ο αδερφός του, αρχιδούκας της Αυστρίας Φερδινάνδος ανακατέλαβαν την Ουγγαρία, ο Σουλεϊμάν εισέβαλε δύο φορές στην Αυστρία, το 1529 και το 1532 και προσπάθησε ανεπιτυχώς να καταλάβει τη Βιέννη, πολιορκώντας την το 1529. Η αποτυχημένη αυτή απόπειρα θεωρείται ότι σηματοδοτεί το τέλος των επεκτατικών πολέμων των Οθωμανών προς τη Δυτική Ευρώπη.
Επί των ημερών του συνάφθηκαν οι πρώτες διπλωματικές σχέσεις με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις. Προς τους χριστιανούς υπήρξε σχετικά ανεκτικός, τους παραχώρησε πολλά προνόμια και χρησιμοποίησε Έλληνες σε δημόσιες θέσεις. Διακρίθηκε για τη συνετή διοίκησή του, υπήρξε προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών, ενώ υπήρξε μεγάλος νομοθέτης και ποιητής του Ισλάμ.
Πέθανε το 1566 από αποπληξία, κατά την έναρξη νέας εκστρατείας κατά της Ουγγαρίας. Τάφηκε σε οκταγωνικό μαυσωλείο, στο Σουλεϊμανιέ Τζαμί (στο νοτιοανατολικό περίβολο).
Το Σουλεϊμανιέ Τζαμί |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου